راهنمای سفر به خلخال ، خلخال کجا بریم ؟

اگر قصد سفر به خلخال را دارید و دوست دارید اطلاعات بیشتری در مورد این شهر و زیبایی‌های اطرافش به دست آورید در سفرنامه خلخال، شما را با ابعاد بیشتری از این شهر آشنا خواهیم کرد. پیشنهاد می‌کنیم، خواندن این سفرنامه را قبل از سفر در برنامه خود قرار دهید تا با دید وسیع‌تر، مسافرت خاطره‌انگیزی را تجربه کنید. شهر خلخال، دومین شهر بزرگ استان اردبیل است که بیش از 2000 سال قدمت دارد. نام شهر خلخال تا قبل از انقلاب هروآباد بوده است و وسعتی بیش از آنچه امروز در نقشه می‌بینید داشته که تجزیه خلخال با جدا شدن طارم از این استان و از زمان قاجار، شروع شد. آب‌وهوای این منطقه از کشورمان به قدری خنک است که مردمان آن در خانه‌هایشان کولر ندارند. این شهر خوش آب‌وهوا، دارای طبیعت بکر و بسیار زیبایی است که پتانسیل‌های بسیار خوبی برای جذب توریسم دارد. در این میان حتما نام جاده اسالم خلخال را شنیده‌اید. این جاده زیبا به قطعه‌ای از بهشت مشهور است که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت.

این شهرستان از طرف شمال به شهرستان کوثر از طرف شرق به شهرستان تالش در استان گیلان از طرف جنوب به شهرستان طارم در استان زنجان و از طرف مغرب به شهرستان میانه آذربایجان شرقی محدود می‌شود و از طریق فیروزآباد 105 کیلومتر با میانه فاصله دارد. شهرستان خلخال در 48 درجه و32 دقیقه طول جغرافیایی و37 دقیقه و37 درجه عرض جغرافیایی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است.

بهترین زمان سفر به خلخال

بهترین زمان برای سفر به خلخال، فصول بهار، تابستان و پاییز است؛ زیرا در این فصل‌ها، هوا معتدل و مناسب برای گشت‌و‌گذار است. جاده اسالم به خلخال که به‌دلیل زیبایی‌های طبیعی‌اش شهرت دارد، در این ماه‌ها منظره‌ای خیره‌کننده از دشت‌های سرسبز و جنگل‌های انبوه را به نمایش می‌گذارد. در بهار، شقایق‌ها جاده را فرش می‌کنند و در تابستان، هوای خنک کوهستانی فرصتی عالی برای فرار از گرمای شهرهای بزرگ را فراهم می‌کند؛ اما در زمستان، به‌دلیل سرمای شدید و احتمال بسته شدن راه‌ها، سفر به این منطقه می‌تواند دشوار باشد.

آب و هوای خلخال

آب‌و‌هوای خلخال به دلیل موقعیت جغرافیایی کوهستانی‌اش، تنوع زیادی دارد. تابستان‌های خلخال معتدل و لذت‌بخش است؛ درحالی‌که زمستان‌های آن بسیار سرد و پربرف است. ارتفاعات کوه‌های تالش در شرق این شهر، سرد و پربرف بوده و بخشی از شهر که در کنار رودخانه قزل‌اوزن قرار گرفته، گرم و مرطوب است. این تنوع آب‌و‌هوایی باعث شده که خلخال مقصدی جذاب برای گردشگران در فصول مختلف سال باشد.

آب و هوای خلخال در بهار

خلخال در بهار شاهد آب‌و‌هوایی متغیر است. با شروع فصل بهار، هوا معمولاً سرد و مطبوع است و به‌تدریج گرم‌تر می‌شود. در این زمان، طبیعت شاداب می‌شود و گل‌ها و جوانه‌های درختان منظره‌ای بی‌نظیر را خلق می‌کنند. بهار، فصلی است که در آن شاهد آفتابی گرم در محیطی سرد خواهید بود که این تضاد، جذابیت خاصی به خلخال می‌بخشد. این زمان از سال، بهترین فرصت برای دیدن زیبایی‌های طبیعی و فرهنگی خلخال است

مکان های دیدنی خلخال

جاده اسالم
در سفر به خلخال، نام گردنه ناو را به یاد داشته باشید. این گردنه بسیار معروف است؛ چراکه اسالم را به خلخال وصل می‌کند و از داخل جنگل‌های تالش به رشت و آستارا نیز راه دارد. حتما عکس‌های جاده اسالم به خلخال را دیده‌اید که هر گوشه از آن مانند تابلو نقاشی می‌ماند. آب‌وهوای این جاده نیز بسیار عجیب است. یکجا هوا شرجی و بعد در جای دیگر هوا سرد و مه گرفته است. گاه ممکن است باران ببارد و گاه آفتاب زیبایی مسیرتان را روشن کند.
چند نکته در مورد جاده اسالم
اگر از تهران قصد سفر به سمت جاده اسالم – خلخال را دارید، از جاده رشت به سمت منجیل، سپس از رودبار به سمت فومن و بعد از صومعه‌سرا و پونل به سمت آستارا حرکت کنید تا به اسالم برسید. یادتان باشد که این مسیر پمپ‌بنزین ندارد و 400 کیلومتر را با باکی که قبلا پرکرده‌اید باید طی کنید. نکته بعدی در سفر به خلخال به دلیل شرایط جوی این منطقه همیشه قبل از سفر از چک کردن چراغ‌های مه شکن و سالم بودن برف‌پاک‌کن‌ها و نو بودن تایرها مطمئن شوید. در مسیر هتل لوکس نخواهید دید اما می‌توانید از اقامتگاه‌های بومگردی این منطقه استفاده کنید. برای صرف غذا نیز کباب‌ها و آش‌های خوش‌طعم این منطقه را از دست ندهید.
چشمه اوزناو خلخال
قلعه و چشمه اوزناو، یکی از مناطق گردشگری خلخال است. این چشمه‌ همیشه پر آب، زمین‌های اطراف را سیراب می‌کند. در این میان، غارهای آهکی منطقه اوزناو نیز یکی دیگر از جاذبه های طبیعی خلخال است.
غار هفت خانه
در جنوب غربی خلخال، روستایی به نام گرمخانه وجود دارد که غار هفت خانه با داشتن 7 تالار بزرگ و کوچک و دو در ورودی در ارتفاع 1600 کیلومتری ارتفاعات این روستا قرارگرفته است.
آب گرم گیوی
در نزدیکی خلخال، آب گرم پر خاصیتی به نام گیوی وجود دارد که برای درمان بیماری‌های پوستی و مفصلی بسیار مفید است. اگر به این سمت از خلخال سفر کردید، دیدار از باغات اطراف آن را از دست ندهید.
آبشار نوده
روستای نوده نیز یکی از روستاهای زیبا است که پیشنهاد می‌کنیم در مسافرتتان به خلخال، دیدن آبشار نوده این روستا را در برنامه خود قرار دهید. آبشار نوده در چهار کیلومتری روستا و در دامنه جنوبی کوه آق داغ قرار دارد. این آبشار سی متری، باشکوه تمام از شکاف کوه به پایین می‌ریزد.
آبشار نره گر
با نیم ساعت پیاده‌روی از روستای ایبو، می‌توانید به آبشار نره گر برسید. این آبشار نیز یکی دیگر از جاذبه های خلخال است که نقش بسزایی در تامین آب منطقه دارد.
قله آق داغ
قله آق داغ، دومین قله بلند استان اردبیل است که چشمه پرخاصیتی نیز از این قله می‌جوشد. ارتفاع قله آق داغ 3322 متر است و مردم محلی، اغلب برای چیدن آویشن و ریحان به دامنه‌های آن می‌روند.
دریاچه نئور
دریاچه نئور، شاید مشهورترین جاذبه طبیعی استان اردبیل به حساب آید. این دریاچه در 48 کیلومتری جنوب شرقی اردبیل و بین اردبیل، خلخال و گیلان قرار دارد. دریاچه نئور از دو دریاچه بزرگ و کوچک تشکیل شده است که در فصل بهار به دلیل بارندگی‌های بسیار به هم می‌پیوندند. عمق این دریاچه در عمیق‌ترین قسمت به 5 متر می‌رسد و کشاورزی اطراف، به آب این دریاچه بسیار وابسته است.

سوغات خلخال

خلخال، این دیار سرسبز و کوهستانی، با سوغاتی‌های متنوع و منحصربه‌فردش خاطره‌ای ماندگار از این سفر رقم می‌زند که در این بخش از راهنمای سفر به خلخال به معرفی آن‌‌ها می‌پردازیم.

در میان صنایع دستی، جاجیم‌های معروف خلخال، جایگاه ویژه‌ای دارند که به ثبت ملی نیز رسیده‌اند. این محصولات هنری با نقش‌های منحصربه‌فرد و رنگ‌های چشم‌نوازشان، نماد اصالت و هنر مردم این خطه هستند و به‌ عنوان یکی از صادرات مهم خلخال شناخته می‌شوند.

گلیم‌بافی، لباس‌های پشمی و کُرکی، جوراب‌های دست‌بافت، پلاس‌های دست‌ساز و شال‌های پشمی نیز از دیگر صنایع دستی این منطقه‌اند که با دقت و ظرافت تمام تهیه می‌شوند. 

خوراکی‌های خلخال نیز به همان اندازه وسوسه‌انگیز هستند. عسل طبیعی این منطقه که حاصل شهد گل‌های وحشی کوهستان است، یکی از مرغوب‌ترین انواع عسل کشور محسوب می‌شود. شیرینی‌های سنتی مانند نان روغنی نزیک، تل تل و چای چورگی نیز با طعمی اصیل و ماندگار، می‌توانند خاطره سفر شما را شیرین‌تر کنند.

در فصل‌های مختلف، میوه‌های تازه و محصولات باغی خلخال نیز جزو بهترین سوغاتی‌ها به شمار می‌روند. سیب، گلابی، زردآلو، انگور، شاتوت و… و حتی گیاهان دارویی خاص منطقه مانند گیلدیک و قیزیل گول، از جمله انتخاب‌هایی هستند که نمی‌توانید از آن‌ها بگذرید.

غذاهای محلی و سنتی خلخال 

یکی از معروف‌ترین غذاهای خلخال، آیران آشی (آش دوغ) است که با دوغ محلی، سبزیجات معطر و حبوبات تهیه می‌شود. همچنین آش میوه که ترکیبی از میوه‌های خشک‌شده مانند زردآلو و آلبالو و گوشت و حبوبات است، یکی دیگر از غذاهای خاص این منطقه محسوب می‌شود.

از نان‌های محلی خلخال، نان زرین جایگاه ویژه‌ای دارد. این نان با آرد گندم و آرد برنج، گردو و شکر تهیه شده و طعمی خاص و دلپذیر دارد. در کنار آن، غذاهایی همچون اریشه (نوعی ماکارونی سنتی با رشته پلویی، گوشت و لپه)، باسترما پلو (شبیه به ته‌چین با ترکیب مغز گردو و مرغ) و یارما پلو نیز از گزینه‌های محبوب در سفره‌های مردم این دیار هستند.

از دیگر غذاهای قابل‌توجه خلخال می‌توان به خشیل، دسری مخصوص شب یلدا که با آرد، شکر، کره محلی و عسل تهیه می‌شود، اشاره کرد. همچنین خورش منحصربه‌فرد زغالا قیله که ترکیبی از گوشت، گردو، لپه، زغال خشک و سبزیجات است، نمونه‌ای از هنر آشپزی مردم خلخال در استفاده از مواد طبیعی منطقه محسوب می‌شود.

هر لقمه از این غذاهای محلی، شما را به دل تاریخ و فرهنگ خلخال می‌برد و تجربه‌ای بی‌نظیر از سفر به این شهر را برایتان رقم می‌زند. بنابراین، اگر به این منطقه سفر کردید، حتما در کنار بازدید از جاهای دیدنی خلخال زمانی را برای لذت بردن از طعم‌های سنتی خلخال اختصاص دهید.

فاصله خلخال تا شهرهای مهم

• فاصله خلخال تا رشت: 161 کیلومتر
• فاصله خلخال تا تهران: 526 کیلومتر
• فاصله خلخال تا تبریز: 271 کیلومتر
• فاصله خلخال تا اردبیل: 120 کیلومتر
• فاصله خلخال تا مشهد: 1459 کیلومتر
• فاصله خلخال تا زنجان: 205 کیلومتر